Achterhoekers tevreden over toerisme in hun gemeente

Uit een groot inwoneronderzoek dat in de eerste helft van 2024 is uitgevoerd onder de inwoners van Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Lochem en Oude IJsselstreek blijkt dat de meeste inwoners tevreden zijn over het toerisme in hun gemeente. De voordelen wegen volgens de inwoners op tegen de nadelen en recreatie en toerisme mag verder aangemoedigd worden. Wel vinden inwoners het belangrijk om bij verdere ontwikkeling van toerisme en recreatie voldoende aandacht te hebben voor het behouden en beschermen van de natuur en dat het toerisme zich ontwikkelt op een schaal die past bij de gemeente.

Henk Bulten, voorzitter regionaal overleg Vrijetijdseconomie Achterhoek: “Dit onderzoek geeft ons belangrijke inzichten over hoe inwoners tegen het toerisme in hun gemeente aankijken. De vrijetijdseconomie in de Achterhoek is de afgelopen jaren flink gegroeid. In 2022 hadden we bijvoorbeeld 4,1 miljoen overnachtingen en € 327 miljoen aan bestedingen in het toerisme. Ten opzichte van 2019 was dat een groei van bijna 30%. Er is in onze regio nog steeds voldoende ruimte voor groei. Maar we moeten wel nadenken hoe we die groei zo tot stand kunnen brengen dat ook onze inwoners de voordelen van het toerisme blijven inzien.”

Niet te veel toeristen
De meeste inwoners lijken nog geen overtoerisme te ervaren. Slechts 3% van de ondervraagden vindt dat er (veel) te veel (dag)toeristen naar zijn of haar gemeente komen. Voor 46% is het aantal (dag)toeristen niet te veel en niet te weinig en volgens 31% van de respondenten komen er zelfs (veel) te weinig (dag)toeristen naar hun gemeente.

Reuring en levendigheid
79% van de respondenten is het (helemaal) eens dat de komst van toeristen zorgt voor meer levendigheid, reuring en/of gezelligheid. Ook een meerderheid, 61%, geeft aan dat de komst van toeristen bijdraagt aan het gevoel van trots. Respondenten zien ook dat recreatie en toerisme bijdragen aan de lokale economie (77%) en zorgen voor meer recreatiemogelijkheden voor inwoners (65%). Zo maken inwoners zelf, net als toeristen, vaak gebruik van horeca, wandel- en fietsroutes, natuurgebieden en het winkelaanbod in hun gemeente. Tot slot ziet 55% van de inwoners dat recreatie en toerisme de culturele identiteit en historische gebouwen beschermen.

Weinig negatieve aspecten
De meeste respondenten zien geen negatieve effecten in hun gemeente door recreatie en toerisme. Negatieve effecten die zij wel benoemen zijn schade aan de natuur (33%), verkeersproblemen (29%) en een minder aantrekkelijke openbare ruimte (22%). Marie van de Meeberg, adviseur bij Bureau voor Ruimte & Vrije Tijd: "In vergelijking met andere Nederlandse gemeenten, waar wij onderzoek hebben gedaan, is het percentage inwoners dat negatieve effecten ervaart laag. Hoewel in andere gemeenten op dezelfde onderwerpen negatieve effecten worden ervaren, liggen deze percentages doorgaans hoger. Voor de Achterhoek en haar inwoners is het een positief signaal dat het aantal inwoners dat momenteel negatieve effecten ervaart, beperkt is."
Voordelen wegen op tegen nadelen
De meerderheid van de respondenten (66%) vindt de voordelen van toerisme en recreatie opwegen tegen de nadelen. Van 71% mag recreatie en toerisme ook verder aangemoedigd mogen worden. Ook heeft de meerderheid (64%) van de respondenten er vertrouwen in dat de gemeente zal sturen op een schaal die past bij de gemeente.

Behouden en beschermen van de natuur
Als er gevraagd wordt naar welke onderwerpen voor inwoners het belangrijkst zijn op het gebied van recreatie en toerisme dan is dat vooral het behouden en beschermen van de natuur en het landschap (72%), gevolgd door het ontwikkelen van toerisme op een schaal die past bij de gemeente (61%). Het behouden en beschermen van de culturele identiteit staat op de derde plek (39%).

Inwoneronderzoek Toerisme Achterhoek 2024
Het Inwoneronderzoek Toerisme Achterhoek is in opdracht van de Achterhoekse Vrijetijdsagenda uitgevoerd door Bureau voor Ruimte en Vrije Tijd in samenwerking met de gemeentelijke burgerpanels (Moventem). In het onderzoek zijn inwoners van de gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Lochem en Oude IJsselstreek benaderd. De percentages in dit artikel zijn de gemiddelden van deze gemeenten. Kijk voor de resultaten per gemeente op de gemeentelijke websites. De resultaten zullen worden meegenomen in het toeristisch beleid. In Oost Gelre en Winterswijk heeft in 2022 en 2023 al een soortgelijk onderzoek plaatsgevonden. Daarom zijn deze gemeenten in dit onderzoek niet meegenomen.